هدایت انبیاء به صراط مستقیم (قرآن)از سالکان و هدایت‌یافتگان به صراط مستقیم با توجه به آیات قرآن، انبیاء هستند. ۱ - برخورداری انبیا از هدایتانبیا، رهروان صراط مستقيم و برخوردار از هدایت خاص از جانب خدا: ۱. «ولَهَدَينهُم صِرطًا مُستَقيما • ومَن يُطِعِ اللَّهَ والرَّسولَ فَاولكَ مَعَ الَّذينَ انعَمَ اللَّهُ عَلَيهِم مِنَ النَّبِيّينَ ...؛ و آنها را به راه راست، هدايت مي‌كرديم. و كسي كه خدا و پيامبر را اطاعت كند، (در روز رستاخیز،) همنشين كساني خواهد بود كه خدا نعمت خود را بر آنها تمام كرده؛ از پيامبران و صدیقان و شهداء و صالحان، و آنها رفيقهاي خوبي هستند!» مقصود از «اولئك مع الذين انعم اللَّه عليهم» اصحاب صراط مستقيم -و ره يافتگان راه هدايت- است. ۲. «وتِلكَ حُجَّتُنا ءاتَينها ابرهيمَ عَلى قَومِهِ ... • ووهَبنا لَهُ اسحقَ ويَعقوبَ كُلًّا هَدَينا ونوحًا هَدَينا مِن قَبلُ ومِن ذُرّيَّتِهِ داوودَ وسُلَيمنَ وايّوبَ ويوسُفَ وموسى وهرونَ وكَذلِكَ نَجزِى المُحسِنين • وزَكَرِيّا ويَحيى وعيسى والياسَ كُلٌّ مِنَ الصلِحين • واسمعيلَ واليَسَعَ ويونُسَ ولوطًا وكُلًّا فَضَّلنا عَلَى العلَمين • ومِن ءاباهِم وذُرّيتِهِم واخونِهِم واجتَبَينهُم وهَدَينهُم الى صِرطٍ مُستَقيم • ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهدى بِهِ مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ ... • اولكَ الَّذينَ ءاتَينهُمُ الكِتبَ والحُكمَ والنُّبُوَّةَ ... • اولكَ الَّذينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِه ...؛اينها دلايل ما بود كه به ابراهیم در برابر قومش داديم ... و اسحاق و یعقوب را به او (ابراهيم) بخشيديم و هر كدام را هدايت كرديم و نوح را (نيز) قبلا هدايت نموديم و از فرزندان او داود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون را (هدايت كرديم) و اينچنين نيكوكاران را پاداش مي‌دهيم.و (همچنين) زکریا و یحیی و عیسی و الیاس هر كدام از صالحان بودند.و اسماعيل و اليسع و يونس و لوط و هر يك را بر جهانيان برتري داديم.و از پدران آنها و فرزندان آنها و برادران آنها افرادي را برگزيديم و هدايت به راه راست نموديم.اين هدايت خدا است كه هر كس از بندگان خود را بخواهد با آن راهنمائي ميكند... آنها كساني هستند كه كتاب و حكم و نبوت به آنان داديم... آنها كساني هستند كه خداوند هدايتشان كرده پس به هدايت آنان اقتدا كن....» ۳. «أُولئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْراهِيمَ وَ إِسْرائِيلَ وَ مِمَّنْ هَدَيْنا وَ اجْتَبَيْنا إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُ الرَّحْمنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِيًّا؛آنها پيامبرانى بودند از فرزندان آدم، و از كسانى كه با نوح بركشتى سوار كرديم، و از دودمان ابراهيم و يعقوب، و از كسانى كه هدايت كرديم و برگزيديم، كسانى كه خداوند مشمول نعمتشان قرار داده بود، هنگامى كه آيات خداوند رحمان بر آنان خوانده مى‌شد به خاک مى‌افتادند، در حالى كه سجده مى‌كردند و گريان بودند.» با توجّه به اينكه در سوره حمد در بيان صراط مستقيم‌فرموده: «صراط الّذين انعمت عليهم.» و در اين آيه از منعم عليهم انبيا را ذكر فرموده، روشن مى‌شود كه انبيا سالكان صراط مستقيم‌اند. ۲ - علت هدایت‌یافتگی به صراط مستقیماحسان و صالح بودن انبيا، از عوامل هدايت‌يافتگى آنان به صراط مستقيم: «... آتَيْناها إِبْراهِيمَ ... • وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ ... وَ نُوحاً ... وَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِ داوُدَ وَ سُلَيْمانَ وَ أَيُّوبَ وَ يُوسُفَ وَ مُوسى وَ هارُونَ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ • وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيى وَ عِيسى وَ إِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ • وَ مِنْ آبائِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ إِخْوانِهِمْ وَ اجْتَبَيْناهُمْ وَ هَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ؛.. به ابراهيم داديم ... و اسحاق و عقوب را به او (ابراهيم) بخشيديم ... و نوح ... و از فرزندان او داود و سليمان و ايوب و يوسف و موسي و هارون را (هدايت كرديم) و اينچنين نيكوكاران را پاداش مي‌دهيم.و (همچنين) زكريا و يحيي و عيسي و الياس هر كدام از صالحان بودند. و از پدران آنها و فرزندان آنها و برادران آنها افرادي را برگزيديم و هدايت به راه راست نموديم.» ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص۳۹۹، برگرفته از مقاله «سالکان صراط مستقیم (انبیاء)». |